ABŞ-ın Bingemton Universitetinin tədqiqatçıları yemək tullantılarından bioloji parçalanan polimer əldə etmək üçün yeni texnologiya hazırlayıb. Tədqiqat professor Tyançjən Lyunun rəhbərliyi ilə aparılıb.
32gun.az xəbər verir ki, araşdırma Bioresource Technology jurnalında dərc olunub.
Adətən bioplastik istehsalında bahalı təmizlənmiş şəkərlər və steril bakteriya mədəniyyətlərindən istifadə edilir. Lakin amerikalı alimlər bu prosesi sadələşdirərək yemək qalıqlarını fermentasiya yolu ilə südlü turşuya çevirdilər. Daha sonra bu qarışıma azot mənbəyi kimi ammonium sulfat əlavə etdilər. Nəticədə yaranan mühitdə Cupriavidus necator adlı bakteriyalar PHA (polihidroksialkanoat) adlı polimer sintez etdilər. Bu maddə bakteriyalar üçün enerji ehtiyatı rolunu oynasa da, 90 faizə qədər hissəsi toplanaraq qablaşdırma və digər məhsulların istehsalında istifadə oluna bilər.
Tədqiqat zamanı bəlli olub ki, yemək tullantılarını bir həftə saxlamaq mümkündür və onların tərkibi dəyişsə də, əsas odur ki, nisbətlər qorunsun. Bu isə texnologiyanın geniş miqyasda tətbiqinə şərait yaradır. Fermentasiyadan sonra qalan bərk qalıq isə orqanik gübrə kimi istifadə olunacaq.
“Hazırda universitetimizin yeməkxanalarından çıxan tullantılar heyvan yeminə çevrilir. Lakin biz düşündük ki, bəlkə onlardan plastik hazırlamaq olar? Bu sahə demək olar ki, araşdırılmayıb və biz bu boşluğu doldurmaq qərarına gəldik,” – deyə layihənin iştirakçısı professor Şa Tszin bildirib.
Növbəti mərhələ texnologiyanın geniş miqyaslı sınaqları və sənaye tərəfdaşının tapılması olacaq. Əgər bu uğurla həyata keçərsə, texnologiya həm plastik tullantılarına, həm də ərzaq israfına qarşı mübarizədə mühüm rol oynaya bilər.
Nilay
.jpg)
